Psikonöroimmünoloji, merkezi sinir sistemi ile bağışıklık sistemi arasındaki etkileşimleri ve psikolojik, nöral ve immünolojik süreçlerin insan sağlığını ve davranışını nasıl etkilediğini araştıran disiplinler arası bir çalışma alanıdır.
Psikonöroimmünoloji, zihinsel olayların ve süreçlerin bağışıklık sisteminin fonksiyonunu nasıl değiştirdiğine ve sırayla immünolojik aktivitenin zihinsel fonksiyonları nasıl değiştirebileceğine ışık tutmaya çalışan bütüncül bir tedavi yaklaşımıdır.
Devam eden araştırmalar, zihin ve bedenin iki yönlü etkileri paylaştığını ve psikonöroimmünoloji biliminin, bu zihin-beden değişikliklerinin aracılık ettiği belirli mekanizmaları belirlediğini öne sürmektedir.
Zihin ve beden, kimyasal haberciler aracılığıyla sürekli olarak iki yönlü iletişim kurar. Olumlu ve olumsuz duygusal durumlar muhtemelen vücutta farklı nöroimmün tepkiler yaratır ve böylece sağlığı ve hastalıktan kurtulmayı etkiler. Birbiriyle rekabet eden iki tepki, stres tepkisi ve gevşeme tepkisi sürekli olarak birbirini dengeler.
Stresli koşullar altında vücut, bağışıklık sistemini etkilediği gösterilen aşırı kortizol üretir. Gevşeme tepkisi ortaya çıktığında, homeostatik fizyolojik değişikliklerle beraber, sağlığı geliştirici kimyasallar üretilir. Zihni sakinleştirmek için tedavi tekniklerinin kullanılması, sempatik sinir sisteminin strese verdiği tepkiyi azaltır ve içsel bir iyileşme sürecini sağlayabilir.
Tıbbi sorunların veya prosedürlerin tedavisini geliştirmenin yanı sıra, zihin-beden stratejilerinin hastalığın ilerlemesini önlediği de gösterilmiştir.
Psikonöroimmünoloji kronik rahatsızlıkların, özellikle de net bir nedeni olmayan karmaşık hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için uygulanan bütünsel bir tedavi yaklaşımıdır. Stres, kötü beslenme, hareketsizlik, kötü uyku, çevre kirliliği gibi zararlı etkenlerin, bir hastalığın nedenleri olarak belirleyerek, hastaların şikayetlerinin gelişimini anlamalarını, yaşam tarzlarını değiştirmelerini ve vücutlarının kendi kendini iyileştirme güçlerini harekete geçirerek, sağlıklarını kazanmalarına yardımcı olabilmektedir.
Çeşitli hastalıklarda özellikle kronik inflamasyonda, tetikleyici olarak net bir neden belirlenemez. Psikonöroimmünoloji, hastalık gelişimi için neden kombinasyonlarını belirlemede ve bunları uygun terapiler ve eylem önerileriyle ortadan kaldırmada başarılı olabilmektedir.
Kronik iltihap ve şikayetlerin tedavisinin yanı sıra, genel fiziksel durumlarını iyileştirmek ve sağlıkları konusunda daha bilinçli olmak isteyen kişiler veya performanslarını iyileştirmek, yaralanmaları önlemek veya yaralanmadan sonra iyileşmeyi hızlandırmak isteyen sporcular içinde ideal bir tedavi olarak kabul edilmektedir.